Kronik kulak iltihapları, işitme kaybı ve kalıcı kulak problemlerine yol açabilen önemli bir sağlık sorunudur. Bu durum özellikle orta kulağın iltihaplanmasıyla gelişen ve zamanla ilerleyebilen hastalıkları kapsar.
Kulak Yapısı ve Orta Kulak Fonksiyonları
Kulak zarı, dış kulak kanalının sonunda yer alır ve orta kulağı dış ortamdan ayırır. Dışarıdan gelen ses dalgaları, kulak zarını titreştirerek sesin iç kulağa iletimini sağlar. Bu iletim çekiç, örs ve üzengi adı verilen kemikçiklerle gerçekleşir.
Orta kulağı burun boşluğunun arkasında geniz bölgesine bağlayan ve orta kulaktaki basıncın dış ortam basıncı ile eşitlenmesini sağlayan Östaki Kanalı ve kulak arkasında mastoid adı verilen kemik içinde yer alan ve orta kulak ile bağlantılı durumdaki hava hücreleri orta kulağın diğer anatomik yapılarını oluşturmaktadır.
Kronik Orta Kulak İltihapları Nasıl Oluşur?
Kronik orta kulak iltihabı genellikle iki ana şekilde ortaya çıkar:
1. Kulak Zarında Kalıcı Delik ve Tekrarlayan Akıntı
Akut orta kulak iltihapları, travmalar veya cerrahi müdahaleler sonrası kulak zarında oluşan delikler zamanla kapanmayabilir. Bu durumda:
- Orta kulağa dışarıdan su girebilir.
- Östaki kanalı yoluyla sinüsler, burun veya genizden enfeksiyon taşınabilir.
- Kulakta iltihaplı akıntılar oluşabilir.
- İşitme zamanla kötüleşebilir.
Bu tür kronik kulak hastalıkları daha sık görülür ve cerrahi ile genellikle başarılı sonuçlar alınabilir.
2. Kolesteatomaya Yol Açan Zar Çökmesi
Östaki kanalının çocukluktan itibaren yeterli çalışmaması, orta kulakta negatif basınç yaratır. Bu durum kulak zarının içeriye doğru çekilmesi sonucu zamanla zarın keseleşmesine ve çökmesine, bu kese içine doğru ilerleyen dış kulak yolu cildinin orta kulak ve mastoid içine birikerek ilerlemesine yol açar.
Bu ilerleme sırasında kolesteatoma adı verilen, bakteriler ve deri hücrelerinden oluşan iltihaplı bir kitle meydana gelir. Kolesteatoma, çevredeki kemik yapıların erimesine ve ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Belirtiler ve Klinik Bulgular
Kronik orta kulak iltihabında hastalar genellikle şu şikayetlerle başvururlar:
- Uzun süredir devam eden ve kötüleşen işitme kaybı
- Kötü kokulu kulak akıntısı
- Ani işitme kaybı
- Baş dönmesi
- Yüz felci
Ciddi vakalarda, iltihabın kafaiçine yayılması sonucu menenjit veya beyin apsesi gibi hayati riskler ortaya çıkabilir.
Tedavi Yaklaşımı
Cerrahi Müdahale
Kolesteatomalı kronik orta kulak iltihaplarında temel amaç, enfeksiyonun temizlenmesidir. Bu hastalık grubunda:
- Cerrahi tedavi kaçınılmazdır.
- İşitme fonksiyonunun korunması ya da yeniden kazandırılması, kolesteatoma yayılımına göre değişiklik gösterir.
- Kolesteatoma temizlendikten sonra, işitme düzeyi mümkün olan en iyi noktaya çıkarılmaya çalışılır.
İlk gruptaki (sadece zar deliği olan) kronik vakalarda cerrahi sonuçları daha yüz güldürücüdür.