Kronik sinüzit, sinüzit hastalığında şikayet ve bulguların 12 haftadan uzun sürmesiyle ortaya çıkan bir enfeksiyon durumudur. Bu durum aynı zamanda kronik rinosinüzit olarak da adlandırılır.
Kronik Sinüzitin Belirtileri Nelerdir?
Kronik sinüzitte, akut sinüzitte görülenlere benzer belirtiler izlenir. Bunlar arasında yüzde ağrı ve basınç hissi, yüzde şişme ve dolgunluk, burun tıkanıklığı, burundan-genizden iltihaplı akıntı, koku alamama, baş ağrısı, ağız kokusu, düşkünlük, diş ağrısı, öksürük ve kulak ağrısı bulunur. Ancak, uzun süren ve kronikleşen iltihaplarda şikayetlerin şiddeti genellikle azaldığı için sadece hastanın anlattıklarıyla tanı koymak zorlaşır. Bu hasta grubunda en önemli şikayetler, burun gerisinde, genizden boğaza doğru koyu kıvamlı akıntı ve yüz kemiklerinde sinüs üzerinde hassasiyet hissidir.
Kronik Sinüzit Tanısı Nasıl Konulur?
Kronik sinüzit tanısında hastadan alınan hikayenin yanı sıra, muayene sırasında burun içinde kızarıklık, şişlik ve endoskopi ile sinüs boşalma kanallarının bulunduğu bölgelerde koyu iltihaplı akıntı izlenmesi tanıya yardımcı olur.
Günümüzde, özellikle kronik sinüs enfeksiyonlarının tanısı ve tedavinin planlanmasında en önemli tanı aracı paranazal sinüs bilgisayarlı tomografisi (BT) tetkikidir. Hikaye ve muayene bulgularıyla kronik sinüzit düşünülen hastalarda, tomografide sinüs havalanma kanallarında tıkanıklığa neden olan mukoza kalınlaşmalarının ve sinüsler içinde havalanma kaybının izlenmesi kronik sinüzit tanısını koydurur. Özellikle alerjik bünyeli ve astımlı hastalarda daha sık görülen yoğun burun polipleri ve mantar enfeksiyonlarında radyolojik tetkiklerde genellikle sinüslerin tamamen dolu olduğu görüntüler izlenir.
Sinüslerin yer aldığı kemik dokuyu değerlendirmedeki yetersizliği ve pahalı olması nedeniyle, çocuk hastalarda ve enfeksiyonun kafa içerisine yayılım şüphesi olan durumlar dışında sinüzit tanısına yönelik manyetik rezonans görüntüleme (MR) tetkiki tercih edilmez.
Kronik Sinüzitin Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kronik sinüzit tedavisinde kullanılan en önemli ilaçlar antibiyotikler ve burun içinden sprey olarak kullanılan steroidlerdir. Kronik sinüs enfeksiyonlarında antibiyotik tedavi süresi en az 2-3 hafta olmalıdır. Bu enfeksiyonlarda antibiyotiklere karşı artmış direnç oranı, aynı anda birden fazla farklı bakteri veya oksijensiz ortamda çoğalan mikroorganizma bulunma ihtimali ve uzun tedavi süresi göz önüne alınarak, endoskopi eşliğinde burun içinden alınacak kültürlerin sonuçlarına göre ilaç seçimi tercih edilebilir. Bağışıklık sistemi yetmezliği olan veya hastanede yatarken enfeksiyon alan hastalarda sinüs enfeksiyonlarının her tipinde kültür ve antibiyograma göre antibiyotik seçilmesi gereklidir.
Kronik sinüzit tanısı ile tedavi verilen hastalarda bilgisayarlı tomografi çekiminden önce 2-3 hafta uygun dozda antibiyotik ve kortizonlu burun spreyleri kullanılmalıdır. Belirgin şikayeti olmayan hastalarda tomografide sinüzit bulguları bulunsa bile, ameliyat kararı vermeden önce hastayı takip edip şikayetlerin kontrol edilmesi uygun yaklaşım olacaktır. Şikayetleri düzelmeyen veya tekrarlayan hastalarda cerrahi tedavi alternatif olarak düşünülmelidir.
Kronik Sinüzitin Tedavi Aşamaları Nelerdir?
Kronik sinüzit enfeksiyonlarında da akut enfeksiyonlarda olduğu gibi ilk tedavi seçeneği ilaçlarla uygulanan tıbbi tedavilerdir. Uygun süre ve içerikte uygulanan tıbbi tedavilere cevap alınamayan hastalarda cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelir. Günümüzde kronik sinüzitlerin cerrahi tedavisinde tercih edilen yaklaşım endoskopik sinüs cerrahisidir. Bu ameliyat sırasında sinüslerdeki kronik enfeksiyon odakları temizlenmekte ve sinüslerin tıkalı olan burun içine boşalma kanalları uygun teknikler kullanılarak açılmaktadır.
