Gözyaşı kesesinin burun içine açılması ameliyatları tıp dilinde dakriyosistorinostomi olarak adlandırılır. Bu ameliyatlar, gözyaşının toplanmasını ve burna aktarılmasını sağlayan gözyaşı kesesi (lakrimal sak) veya gözyaşı kanalının (lakrimal duktus) çeşitli nedenlerle kronik olarak tıkandığı durumlarda uygulanır.
Gözyaşının gözden dışarı akması (epifora) ve tekrarlayan gözyaşı kesesi iltihapları yaşayan hastalarda, medikal tedaviye ve kanalı genişletme (dilatasyon) işlemlerine rağmen kanal açılmaz ve gözyaşı burna yeterince aktarılamazsa, gözyaşı kesesi cerrahi olarak buruna ağızlaştırılır.
Gözyaşı kesesi hastalıklarının teşhisi, ayırıcı tanısı ve tedavisi göz hastalıkları uzmanları tarafından yapılır ve cerrahi karar yine bu uzmanlarca verilir.
Klasik ve Endoskopik Gözyaşı Kesesi Ameliyatları
Klasik cerrahi teknik, dışarıdan bir kesi yapılmasını gerektirir. Bu yöntemde gözyaşı kesesi bulunur ve iç duvarı burna açılır. Burun yoluyla yapılan gözyaşı kesesi ameliyatları, uzun zaman önce tanımlanmış olmasına rağmen o dönemde görüş yetersizlikleri nedeniyle popülerlik kazanamamıştır. Endoskopik sinüs cerrahisinin yaygınlaşmasıyla birlikte bu ameliyatlar tekrar gündeme gelmiş ve artan sıklıkta kullanılmaya başlanmıştır.
Günümüzde endoskopik dakriyosistorinostomi ameliyatı, endoskopik cerrahi konusunda tecrübeli bir kulak burun boğaz uzmanı ve bir göz hastalıkları uzmanı tarafından multidisipliner bir yaklaşımla gerçekleştirilir. Ameliyat sırasında gözyaşı kesesinin burun tarafındaki iç duvarı endoskoplar yardımı ile büyütülmüş ve detaylı olarak görüntülenir takiben gözyaşı kesesi ve kanalının tıkalı olan kemik bölgesini ortaya çıkarmak için kemik doku ince aletlerle kaldırılır ve yeni bir gözyaşı kesesi ağzı oluşturulur. Ameliyat sonunda ise genellikle göz kapaklarında yer alan gözyaşı kanalı ağızlarından (punktum) silikon tüpler geçirilerek burun içinden alınır ve sabitlenir. Tüplerin kalış süresi hastalığın durumuna göre 2 ila 12 ay arasında değişebilir.
Başarı Oranları ve Komplikasyonlar
Dışarıdan yapılan klasik ve endoskopik ameliyatlar arasında başarı oranı açısından belirgin bir fark bulunmamakta olup, her iki yöntemin de başarı oranı %90-95 civarındadır. Gözyaşı kesesinde sert iyileşme dokusu oluşumu ve tıkanıklığın tekrar etmesi, en sık görülen komplikasyonlardır. Endoskopik ameliyatlarda, burun kanaması başta olmak üzere, endoskopik cerrahiye özgü komplikasyonlar nadir de olsa görülebilir.
Son yıllarda gelişen endoskopik cerrahi teknolojileri ile lakrimal kemiği geçme aşamasını kolaylaştıran lazerler ve mikromotor sistemleri geliştirilmiştir. Özellikle cerrahi navigasyon sistemlerinin kullanıma girmesiyle, anatomik yapıların yerleri tam olarak tespit edilerek ameliyat yapılabilmesi, burun yoluyla yapılan endoskopik ameliyatların komplikasyon oranını düşürmüş ve cerrahi süresini önemli ölçüde kısaltmıştır.
