Kulak tüpü, tıbbi adıyla ventilasyon tüpü, genellikle çocuklarda sık görülen orta kulak problemlerinin tedavisinde kullanılan küçük bir medikal aparattır. Bu tüpler, kulak zarına yerleştirilerek orta kulağın havalanmasını sağlar ve kulakta sıvı birikimini önler.
Orta Kulakta Negatif Basınç Nasıl Oluşur?
Burnun arkasında yer alan östaki boruları, orta kulağın dış ortam ile basınç dengesini sağlar. Ancak östaki kanalında çeşitli nedenlerle gelişen fonksiyon bozuklukları nedeniyle orat kulağa hava girişi olmazsa orta kulaktaki hava hava emilir, bu da negatif basınç oluşturur. Kısa süreli bozukluklar sıvı birikimiyle sonuçlanırken (seröz otitis media), uzun süreli durumlarda sıvı koyulaşır ve sekretuar otitis media gelişir. Negatif basınç ayrıca kulak zarında içe doğru çekilmeye ve zarın orta kulak yapılarına yapışmasına (adeziv otit) yol açabilir.
İşitme Kaybı ve Gelişim Üzerindeki Etkileri
Orta kulakta oluşan sıvı birikimi, ses dalgalarının işitme organımızın olduğu iç kulağa geçişini bozarak iletim tipi olarak adlandırdığımız işitme kaybına neden olur. Bu durum özellikle gelişim çağındaki küçük çocuklarda konuşma ve zihinsel gelişimi olumsuz etkileyebilir. Kalıcı işitme kaybı riskine karşı erken müdahale büyük önem taşır.
Kulak Tüpü Ne Zaman Gerekir?
Tıbbi tedavilere rağmen orta kulaktaki negatif basınç ve sıvı birikimi düzelmiyorsa, kulak zarına küçük bir delik açılarak havalandırma sağlanır. Bu delikler kısa sürede kapanabileceğinden, 3 aydan uzun süren veya yoğun kıvamlı sıvı birikimi olan durumlarda açılan deliklerin içerisine kapanmayı önlemek amacı ile ventilasyon tüpü yerleştirilmesi önerilir.
Kulak Tüpü Uygulaması Nasıl Yapılır?
Kulak tüpü uygulaması genellikle genel anestezi altında, mikroskop eşliğinde yaklaşık 10 dakikalık bir cerrahi işlemle gerçekleştirilir. Tüpler, kulak zarında orta kulaktaki sıvının kıvamı ya da işlemin uygulandığı mevsim gibi değişkenlere bağlı olarak 3 ila 12 ay kalır ve bu sürenin sonunda kendiliğinden düşer veya doktor tarafından çıkarılır. Çıkmayan tüpler, genellikle yaz mevsimi başında alınır.
Ameliyatla Birlikte Yapılabilecek Diğer Müdahaleler
Özellikle geniz eti büyümesi ve kronik iltihabı östaki fonksiyonlarını olumsuz etkilediğinden tüp uygulanması kararı verilen çocuklarda geniz etinin de alınması tedavinin başarı şansını artırır.
Kulak Tüpü Takılan Çocuklarda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yüzme: Temiz deniz suyunda kulaklar çeşitli yöntemlerle sudan korunarak yüzmek genellikle sakıncalı değildir, ancak havuzda bu korumanın daha özenli yapılması gerekir, dalış yapılmamalıdır
- Banyo: Kafa küvete daldırılmadıkça genellikle problem yaşanmaz, kulakları sudan korumak için vazelinli pamuk veya özel kulak tıkaçları kullanılabilir.
- Enfeksiyon riski: Su kaçmasına bağlı oluşabilecek enfeksiyonlar, uygun antibiyotik tedavisiyle kolayca kontrol altına alınabilir.
Uzun Süreli Tüp Kullanımı
Östaki fonksiyonu düzelmeyen, alerji veya immün sistem problemi olan çocuklarda tüplerin uzun süre kulakta kalması gerekebilir. Bu durumlar için özel tasarlanmış kalıcı tüp seçenekleri de mevcuttur. Tüplerin iki yıldan uzun süre kalması durumunda çıkartıldıklarında zar üzerindeki deliğin kapanmaması nedeni ile deliğin kapanmasını sağlamaya yönelik ek müdahaleler gerekebilir.
Kulak tüpü uygulaması, çocukluk döneminde sık karşılaşılan orta kulak hastalıklarının tedavisinde etkili ve güvenli bir yöntemdir. İşitme kaybının önlenmesi ve yaşam kalitesinin artırılması açısından erken tanı ve müdahale büyük önem taşır.
