Burun en hayati işlevimiz olan solunum sırasında solunum havasını ısıtıp, nemlendirip filtreleyerek içerisindeki oksijenin akciğerlerde kana ideal şekilde geçmesini sağlayan temel organımızdır. Burnun tıkalı olması nedeni ile ağız solunumunun artması hem yaşam kalitesini düşürmekte hem de uyku bozukluğu, horlama, boğaz enfeksiyonları ve uzun dönemde yüksek tansiyon ve kalp ritim bozuklukları gibi sağlık sorunlarına sebep olabilmektedir.
Toplumda En Sık Karşılaşılan Burun Tıkanıklığı Nedenleri
- Alt burun etlerinin (konkaların) büyümesi: En yaygın burun tıkanıklığı sebebidir. Genlikle burun içi eğriliği olan kişilerde eğriliğin karşı tarafındaki burun hava yolundaki alt konkalarda izlenir. Alt konkalar alerji, enfeksiyonlar, ortam koşulları gibi etkenlere bağlı olarak da büyüyerek burundan geçen hava akımını kısıtlayabilirler.
- Septum deviasyonu: Toplumda en sık karşılaşılan burun tıkanıklığı nedenleri arasında yer alan burun içi kıkırdak veya kemik eğrilikleri eğriliğin yeri ve derecesine bağlı olarak ciddi burun tıkanıklığına sebep olabilmektedir.
- Nazal valv darlıkları: Burun hava kanallarının giriş kısmındaki nazal valv bölgesinde burun içi kıkırdak eğriliklerine bağlı darlıklar ya da burun kanatlarındaki kıkırdak direncinin düşük olmasına bağlı çökmeler özellikle zorlu solunumda nefes almayı zorlaştırabilmektedir.
- Burun içinde gelişimsel olarak oluşan konka bülloza ya da büyük sinüs hücreleri gibi anatomik varyasyonlar gibi yapısal sorunlar hava akımını bozabilmektedir
- Burun içindeki polipler ve iyi ya da kötü huylu kitleler de daha nadir görülmekle beraber burun tıkanıklığına neden olabilmektedir.
Tedavi Yaklaşımları
- Radyofrekans uygulamaları: Alt burun etlerini küçültmek için kullanılan, tampon gerektirmeyen ve kısa sürede günlük hayata dönüş sağlayan yöntemdir. Hastaların büyük bölümünde tek seansta başarılı sonuç alınan bu yöntemin bazı hastalarda birden fazla seans uygulanması gerekebilmektedir.
- Endoskopik konka cerrahisi: Radyofrekansın yetersiz kaldığı, konkaların aşırı büyük veya deforme olduğu durumlarda tercih edilen bu yöntem konkaların içerisindeki kemiğin ya da kısmen konka dokusunun çıkartılması şeklinde uygulanmaktadır. Konkaların çok miktarda kan damarı içermesi nedeni ile endoskopik redüksiyon yapılan hastalarda kanama kontrolü için genellikle ameliyat sonunda burun içine tampon uygulaması gerekmektedir.
- Septoplasti (deviasyon ameliyatı): Burun içi eğriliklerin cerrahi olarak düzeltilmesidir. Kapalı veya açık teknikle uygulanabilir. Basit eğriliklerde burun delikleri içinden ve genellikle eğri kemik ve kıkırdakların çıkartılması prensibi ile uygulanan bu ameliyatın bulunduğumuz coğrafyada sıklıkla izlenen kompleks eğriliklerde genellikle açık teknik ile, eğri kıkırdakların onarılması şeklinde uygulanmakta ve gerektiğinde ameliyat sırasında kulak ya da kaburga kıkırdağı kullanılabilmektedir.
- Nazal valv cerrahisi: Özel cerrahi tecrübe gerektiren bu ameliyatlar burun hava kanalı girişindeki darlıkların genellikle kıkırdak greftler uygulanarak genişletilmesi burun kanatlarındaki deformite ya da zayıflıkların ise yine kıkırdak parçalar kullanılarak desteklenmesi şeklinde uygulanmaktadır.
- Burun içindeki polip ve kitlelerin tedavisi patolojinin içeriğine göre endoskopik cerrahi tekniklerini ve bazı durumlarda fraklı branşların katılımını gerektiren tedavi süreçlerini içermektedir
Burun tıkanıklıkları tek tip bir sorun olmayıp farklı yapısal ve fonksiyonel nedenlerden kaynaklanabildiğinden tedavide hem estetik hem de fonksiyonel açıdan başarılı sonuçlar elde edebilmek yani hastaların rahat nefes alabilmesi ve yaşam kalitesinin artması doğru teşhis ve uygun cerrahi yöntemlerle mümkün olabilmektedir.
